Onder het motto ‘meten is weten’ houden we een aantal parameters van onze woning continu in de gaten:
- de balansventilatie
- de zonneboiler
- de PV installatie
- het energieverbruik
De balansventilatie
Een eerste meetsysteem bestaat uit een aantal thermometers die de luchttemperatuur in de kanalen van ons ventilatiesysteem meten. We meten de temperatuur:
- buiten
- net na de aardwarmtewisselaar (AWW)
- aan het ventilatietoestel, de lucht die uit de woning afgevoerd wordt
- aan het ventilatietoestel, de lucht die in de woning ingeblazen wordt
De thermometers zijn aangesloten op een schakeling waarmee ze via het huisnetwerk uitleesbaar zijn. Een klein en energiezuinig computertje plaatst de meetresultaten in een database en maakt hiervan dan de grafieken die hieronder getoond worden. De grafieken worden elk half uur ververst.
De grafieken hieronder tonen de temperaturen op verschillende plaatsen binnen ons ventilatiesysteem, van de laatste week en maand; en van het voorbije jaar.
Op de bovenstaande grafiek kan je duidelijk zien dat de aardwarmtewisselaar zorgt voor een ‘buffering’ van de aangevoerde luchttemperatuur: terwijl de buitentemperatuur (donkerblauw) elke dag gevoelig schommelt, is de temperatuur van de lucht na de aardwarmtewisselaar (AWW) redelijk constant.
De volgende 2 figuren tonen het rendement van de interne warmtewisselaar van ons ventilatiesysteem. Daarnaast geeft de achtergrondkleur van de grafiek ook aan in hoeverre er risico bestaat op condensvorming in de AWW. Daarvoor wordt de temperatuur van de lucht die uit de AWW komt vergeleken met het dauwpunt van de lucht buiten.
Eerst en vooral kan er maar condens optreden als de lucht in de AWW afgekoeld wordt. Daarnaast gelden de volgende regels: is de temperatuur van de lucht die uit de AWW komt meer dan 5 graden warmer dan het dauwpunt van de buitenlucht, dan veronderstellen we dat er geen risico is op condensvorming. Ligt de temperatuur tussen de 1 en de 5 graden hoger dan het dauwpunt, dan bestaat er kans op condensvorming. Als deze situatie lang aanhoudt, dan kijken we toch best eens in de condensput. Ligt de temperatuur minder dan 1 graad hoger dan het dauwpunt, dan treedt er zeker condensvorming op in een groot deel van de AWW. De achtergrond van de grafiek is dan rood gekleurd.
De momenten dat het rendement van de warmtewisselaar onder de 50 % daalt is de bypass-functie van het ventilatietoestel aktief. Op dat ogenblik wordt de relatief frisse lucht uit de AWW niet volledig door de warmtewisselaar gestuurd. De bedoeling hiervan is om in de zomer de woning koeler te kunnen houden.
Op de grafieken is te zien dat het rendement van het toestel daalt tot ongeveer 40 % als de bypass-functie aktief is. Dit betekent dat er dus nog een belangrijk deel van de lucht door de warmtewisselaar blijft gaan. Daar moeten we volgend jaar nog iets op vinden…
Tenslotte wordt ook de luchtvochtigheid en het dauwpunt van de afgevoerde lucht in onze woning gemeten. Hieronder vind je een overzicht van de meetwaarden van de voorbije week en het voorbije jaar.
Tijdens de zomermaanden halen we dus een relatieve vochtigheid van rond de 60% (normale waarden). In de wintermaanden daalt deze parameter tot rond de 40% door de werking van de balansventilatie met warmteterugwinning. 40% is aan de lage kant, maar tot nu toe hebben we daar nog geen problemen van ondervonden.
De zonneboiler
De volgende grafieken geven de live status van onze zonneboiler weer. Lager vind je ook de historiek van de laatste week, maand en het laatste jaar. De temperatuur van het boilervat wordt op 3 punten gemeten:
- onderaan, waar de warmtewisselaar van de zonnepanelen zit
- in het midden, waar de warmteafname gebeurt voor de woningverwarming
- bovenaan, waar de warmteafname gebeurt voor het sanitaire warm water.
Verder zie je ook de temperatuur van het water dat uit de collectoren komt en de draaisnelheid van de pompgroep.
PV installatie
Sinds april 2009 produceren we ook een groot deel van onze eigen elektriciteit met een op-dak gemonteerde PV installatie.
Een dag- en maandoverzicht van de geproduceerde kWh vind je hieronder.
Energieverbruik
Veel mensen zijn natuurlijk ook nieuwsgierig naar het energieverbruik in onze laagenergiewoning. Hieronder vind je een tabel met het jaarverbruik van de voorbije jaren.
| Jaar | Elektriciteit (kWh) |
Aardgas (kWh) | Brandhout (m3) |
| 2006 | 2730 | 10285 | ? |
| 2007 | 3204 | 6243 | 3 |
| 2008 | 3136 | 5271 | 3,5 |
| 2009 | 2960 | 5233 | 3 | 2010 | 3472 | 7143 | ~3 | 2011 | 4079 | 4409 | ~3 |
Wat duiding hierbij:
Aardgas wordt gebruikt voor:
- centrale verwarming
- om te koken (kookplaat)
- voor de bijverwarming van het sanitaire warm water indien de zonneboiler het water niet voldoende kan opwarmen
Voor de berekening van het aardgasverbruik in kWh is de omrekenfactor gebruikt die voor dat bepaalde jaar op de faktuur vermeld stond (wordt jaarlijks aangepast).
27 responses to “Live statistieken van uus huus”
Hey,
Leuke metingen!
Als ik onderaan kijk naar de totalen :
2006 2730 10285 1006
2007 3204 6243 1141
Mag ik dan aannemen dat de zonneboiler in 2007 actief werd wat een daling van 10k naar 6k kWh tot gevolg had ?
Qua electriciteit ben je wel gestegen ? Komt dit door vb de pomp in de zonneboiler die redelijk wat uurtjes werkt ? Of zijn er andere duidelijke factoren die deze stijging verklaren ?
Dag Jan,
bedankt!
Goeie vraag, de reden van de daling van het gasverbruik ligt in het feit dat onze woning in 2006 in gebruik genomen is. We hebben in de opstartfase van onze verwarming een goeie 350 m3 gas verstookt in enkele weken tijd.
De zonneboiler draait al van bij het begin.
Begin 2007 zijn ook de papiervlokken ingeblazen om ons dak te isoleren.
Het elektriciteitsverbruik is gestegen omdat we pas sinds 03/2006 in ons huis wonen, de metingen van 2006 tellen dus niet voor een volle 12 maand, die van 2007 wel.
Hallo,
Geweldige website met alle info, uitleg en grafiekjes!
Zoektochten op het internet naar zinvolle info & tips (in de hoop komaf te maken met enkele hete hangijzers in de bouw van onze woning) eindigen doorgaans in een zware teleurstelling… tot ik Lika.be ontdekte!
Eindelijk eerlijke uitleg, netjes vormgegeven en er dan nog referenties & cijfermateriaal bij. Aan alle ego’s op de 1001 fora-websites die ongegronde praat zitten te verkopen: Eat this!
thx!
Beste
Prachtige website…..wij hebben in 2007 ook de bouw afgerond en volgen uiteraard ook het energieverbruik. Ik was dus op zoek naar vergelijkbare info. Veel dingen zijn vergelijkbaar (rockwool 12 cmin muur?, 3 dubbelglas leefruimten en badkamer, identhieke condensketel,AWW, ventilatie is drexel ook allemaal met Hans), ook kelder…..ons gasverbruik is wel voor dit stookseizoen 1030 m³ en vorig jaar 930 m³, we hebben wel geen zonnenboiler maar koken dan weer op inductie……gasverbruik in zomermaand 17-18 m³……..dus ruimteverwarming +/- 800 m³ per jaar met brutovloeroppervlaktes, dus buitenmaten 154 m² gelijkvloers en +/- 100 m² boven…op het eerste zicht is jullie verbruik met 500-600 m³ gas nog eens 35 % lager, heb je een idee hoe dat kan komen?
Hey Koen,
bedankt!
Is jullie zolder ook al geisoleerd? Bij ons was dit het eerste jaar nog niet het geval en dat maakte wel een serieus verschil. Onze zolder is geisoleerd met een 25-tal cm cellulosevlokken met daarboven nog eens 2.4 cm Steico.
In de zomermaanden (ruim te rekenen hoor: van eind maart tot ergens in oktober) verbruiken wij minder dan .13 m3 gas per dag (we koken op gas).
Onze woning is ook ietske kleiner: ~110 m2 meter beneden en ~90 m2 boven.
Verder kan ik niet direct verklaren wat het verschil zou kunnen zijn. Misschien luchtlekken? Hebben jullie al een luchtdichtheidstest laten uitvoeren? Bij ons was de n50 waarde 1.67 per uur, en na enkele eenvoudige aanpassingen onder de 1.5 per uur.
Hoi,
Wel nog bakjes vd screens af te dichten in de leefruimten (is +/- 11 lopende meter met wel isolatie ts bakjes en raam maar nog niets op de aluminium bakjes zelf behalve losliggende proclima. Ik ben wel benieuwd om te weten of dat nog effect zal hebben dat echt meetbaar is….nog geen echte ventilatietest gedaan als echte waarde wel bij het aftapen door boomer vd ramen (eerder om fouten op te sporen)
Hebben jullie geisoleerd ts de kelder en de wanden met de leefruimten aan de trap? Ook daar is het vanuit de verluchting vd kelder niet echt luchtdicht te noemen via onderkant trap of via garage en technische koker naar berging…..maar dat is allemaal niet zo direct in de verwarmde ruimten. Bij verder kijken op de site likt het alsof jullie ook (gedeeltelijk ) verwarmen op hout of pellets of ben ik mis?
Dag Koen,
de wanden van het keldertrapgat zijn inderdaad in bepaalde mate geïsoleerd: we hebben er EPS100 platen van 2cm dik tegen gekleefd.
Wij hebben inderdaad ook een houtkachel die we in de tussenseizoenen en op winteravonden aanmaken. Daarmee gebruiken we per jaar ongeveer een 3.5m3 hout.
Ik denk niet dat je kan stellen dat de kachel echt een belangrijk deel uitmaakt van onze verwarmingsinstallatie, maar het zal inderdaad uiteraard wel van invloed zijn op ons totale gasverbruik.
Ik zal dit wat duidelijker vermelden in het overzicht van ons energieverbruik.
http://www.ddg-heating.com/nl/doc/tekst_brandstoffen_nl_doc.pdf
Beste Lieven,
Ik denk toch dat het dan vooral van de kachel komt hoor. Ik heb eventjes een link met de warmteinhoud van soorten hout doorgestuurd en daar zie je dat je bij droog hout snel 600-700 kg hout hebt per m³ met gemiddeld 5 kWh per kg hout. 3,5 m³ hout betekent dan 650 kg /m³ * 3,5 m³ * 5 kWh/kg = 11375 kWh of +/- 1000 m³ gas in geval van beide 100 % rendement……..ik denk wel dat ik ook de onderkant vd keldertrap en de muur misschien nog wat isoleer……….
Een hoogrendement houtkachel haalt 75-80 % een gewone van vroeger eerder 50 %…….wat zou betekenen dat de nuttige houtwarmte van jullie houtverbruik toch overeenkomt met 500 m³ gas (bij gewone houtkachel) tot 750 m³ gas bij een hoogrendement….denk ik
.ik was ook niet volledig juist. iets verder in de link zie je dat luchtgedroogd hout 4,59 kWh/kg heeft en stel 500 kg/m³ gedroogd ( ik heb daarnet zwaarder hout vermenigvuldigd maar het zwaardere binnen een zelfde houtsoort is allicht gewoon water en dus niet nuttig)…..4,59 x 500 x 3,5 = 8032 kWh of 710 m³ gas bij 100 % en dus 355 tot 533 bij respectievelijk 50 of 75 % , toch niet onbelangrijk en ongeveer het verschil ts ons (wij 1000 m³ gas waarvan 200 m³ aan warm water en dus 800 m³ ruimteverwarming)
Dag Koen,
het rendement van onze houtkachel zou rond de 60-65 % moeten zitten (volgens wat ik me herinner van de specs van de fabrikant).
Feit is dat het niet eenvoudig is om precies uit te maken hoeveel energie we uit het brandhout halen.
Het staat in elk geval vast dat het aandeel van het brandhout in de verwarming van onze woning belangrijker is dan ik gedacht had!
Bedankt voor de opmerking, de tabel is ondertussen aangepast.
Hoi,
Tof dat je rekening houdt met opmerkingen! Doe zo verder……’t is zeker interessant om te zien dat zo’n zaken als balansventilatie met warmterecup werken….zou de mijne na verdere afdichting van kieren en dergelijke ook eens moeten meten…..
groetjes
Koen
Beste Lieven,
Proficiat met jullie website.
Binnenkort starten wij ook met de bouw van onze woning en wij willen graag een aardwarmtewisselaar plaatsen die we dan aansluiten op ons systeem D ventilatiesysteem.
Aangezien ik bij een sanitaire groothandel werk, zou ik Geberit PE buizen van 200mm willen gebruiken ipv de geribde buizen die hiervoor normaal gebruikt worden.
Kan dit volgens jou?
In de condesput zou ik een dompelpomp zetten om het condenswater automatisch weg te pompen.
Om de woning af te koelen hadden wij gedacht aan airco, maar dat vinden we niet echt milieuvriendelijk. Nu vragen wij ons af of de AWW de woning in de zomer voldoende kan afkoelen zodat je ‘s nachts goed kan slapen. Hoe ervaren jullie dit?
Alvast bedankt.
Groetjes,
Hans
Dag Hans,
bedankt!
In verband met de AWW (AardWarmteWisselaar): lees zeker eens de informatie over de BodemWarmteWisselaar (BWW) op de site van Uw naamgenoot.
Bij mijn schoonouders hebben wij een dergelijk systeem geinstalleerd en ik vind dat het wel wat voordelen heeft: onderhoud is eenvoudig, geen condensput nodig, en je kan je ventilatietoestel plaatsen waar je wil in de woning, want je moet maar met 2 buizen van 1″ naar het toestel lopen, in plaats van met een luchttoevoer van 20 die vanuit de vloer moet komen.
Kwestie van koeling: uiteraard zal je met dit systeem niet het koelvermogen halen van een flinke airco. Echter, zoals je al aanhaalt is een airco inderdaad niet echt een toestel dat je plaatst in een laag-energiewoning 😉 Onze woning heeft op de grote glasoppervlaktes een vaste zonnewering, en enkele ‘strategische’ ramen zijn voorzien van een rolluik. In de zomer zetten we ‘s avonds wel de ramen open op de slaapkamers om extra warmte weg te ventileren, maar slapen doen we steeds met het raam dicht en de ventilatie aan, en dat gaat heel goed qua comfort.
Vriendelijke groeten,
Lieven.
Hallo Lieven,
Het valt mij op dat het rendement van uw BV opeens redelijk gedaald is? Enig idee wat hiervoor de verklaring is?
Mvg,
Ronny
Dag Ronny,
dat klopt, vorige week hebben we ons ventilatietoestel verplaatst naar de kelder, om plaats- en geluidsredenen. Ik heb nog de kans niet gehad om de buizen en de geluidsdempers deftig te isoleren. Die lopen nu over een afstand van ongeveer 3,5 meter door een niet-geisoleerde ruimte voor ze bij het ventilatietoestel uitkomen.
Ik ben eraan bezig…
Vriendelijke groeten,
Lieven.
Hello,
Heel informative site.
Bij het zonneboiler jaaroverzicht blijft de temperatuur van de panelen vrij laag terwijl je maar een maximale temperatuur krijgt van 57graden tewijl dit op week niveau tot 113 graden gaat, heb je hier een verklaring voor?
Heb je einig idee hoeveel energie je uit zonnepanelen kunt halen in de winter maanden als de minimale temperatuur van de boiler 0 graden is en de maximale temperatuur 20 graden. Deze temperaturen hebben geen zin om een boiler op te warmen, maar zouden het rendement van een warmtepomp kunnen verbeteren COP van 4.4 wordt dan 5 a 6.
Vriendelijke groeten,
Hugo
Dag Hugo,
bedankt.
De verklaring van de temperaturen ligt bij het feit dat ik moet kiezen: ofwel geef ik de maxima weer, die het verhaal in de winter te positief voorstellen, ofwel geef ik de gemiddelde waardes weer over een dag, en dan is de zomer wat benadeeld. Ik ben er nog over aan het denken hoe ik beiden op een overzichtelijke manier kan combineren in 1 enkele grafiek.
Ik heb geen idee over de exacte hoeveelheid energie die ik in de winter uit de panelen haal. Daarvoor zou ik een debietmeter nodig hebben op de installatie, en die ontbreekt nog. Wat ik wel kan zeggen is dat je in de winter wel temperaturen haalt die boven de 20 graden liggen (op mooie dagen) en die kunnen we dan terugkoppelen naar de vloerverwarming door de retour van die circuits door het boilervat te leiden. Vooral in de tussenseizoenen kunnen we de verwarming daar ietwat mee helpen zonder extra gas te verbruiken. Uiteraard haal je bij lange niet het effect dat je zou kunnen halen door een warmtepomp toe te passen, maar dan spreek je natuurlijk ook over een veel grotere investering…
Vriendelijke groeten,
Lieven.
Fantastisch deze grafieken, hoor, Lieven.
Nu hoeft niemand meer te bluffen of wild te discussiëren nu deze metingen er zijn!
Efficiëntie van diverse systemen wordt mooi in beeld gebracht doorheen de verschillende seizoenen en weeromstandigheden.
Spijtig voor mij dat ik nergens soortgelijke meetresultaten vind van een even grote vacuumbuis-solarinstallatie. Als iemand daarvan wel weet heeft, gelieve dit te melden aan carol_vandecasteele(at)hotmail(dot)com
Groetjes.
Carol.
Hello Lieven,
Volg uw website al jaren. Omwille van uw goede resultaten ook een zonneboiler aangeschaft, maar ik ben sterk verbaasd dat de onderkant van uw boiler zo goed als evenwarm is als de bovenkant in tegenstelling tot bij ons. Ik las verder op uw blog dat u werkt met dood water omwille van een betere geleiding. Dan verwacht ik een groter verschil tussen onderkant & bovenkant. Dat even terzijde.
Ik vraag mij af of u wel warm water verbruikt omdat de onderkant van de boiler bij u amper afkoelt?
Groeten & bedankt,
Mike.
excuseer, foutje in bovenstaand bericht: “Ik las verder op uw blog dat u werkt met dood water omwille van een betere GELAAGDHEID.”
Hallo Mike,
ja hoor, we gebruiken wel degelijk water, zo’n 100 liter per dag. Kijk maar hier 🙂
De reden dat er tussen boven en onder weinig temperatuursverschil zit nu (in de zomer) is omdat er in het boilervat momenteel zodanig veel energie zit dat het beperkte verbruik van warm water maar voor een beperkte daling van de temperatuur zorgt. Maar zelf dan kan je toch duidelijk zien dat er bij afname van warm water een dipje ontstaat in de grafiek die de temperatuur van de bodem van het boilervat weergeeft?
Als je de grotere verschillen wil zien, dan moet je even kijken op het jaaroverzicht, meer specifiek naar de wintermaanden. Dan kan je zien dat alleen de top van het boilervat opgewarmd wordt door de gasketel, terwijl de bodem op kamertemperatuur blijft. Op die momenten bedraagt het gemiddelde verschil tussen top en bodem tot 30 graden C.
Vriendelijke groeten,
Lieven.
Beste Lieven,
Proficiat met je heel informatieve website. Knap om te zien dat je AWW in de winter heel wat winst oplevert. Ik heb spijt dat in ons op-stapel-staande-passiefhuis dit onderdeel is moeten sneuvelen.
Ik probeer momenteel in te schatten hoeveel aardgas ik zal gaan verbruiken (bijverwarming enkel via balansventilatie, ketel van 3 kW). Heb jij een idee welk % van je gasverbruik afkomstig is van koken? Maw, welk verbruik overblijft voor verwarming en (een beetje) warm water?
Bedankt!
Kris
Hallo Lieven,
Interpreteer ik de grafiek ‘zonneboiler jaaroverzicht’ correct als ik er uit haal dat ‘de bijverwarming moet bijspringen om het warm water te verwarmen in de maanden eind oktober tot begin maart, en dat de zonneboiler hier (grotendeels) zelf voor kan instaan in de rest van het jaar?
Nogmaals bedankt!
Kris
Hallo Kris,
ja, dat interpreteer je helemaal correct. In de zomer kunnen we meerdere dagen slecht weer overbruggen met de reserve van het bolervat. In de tussenseizoenen kunnen we af en toe gebruikmaken van de gewonnen energie uit de panelen om de verwarming van onze woning wat te ondersteunen. In de winter hebben we wel de gasketel nodig om voor sanitair warm water te zorgen.
Dag Kris,
bedankt 🙂
Wat ons gasverbruik betreft: ik schat dat een gemiddelde kookbeurt ongeveer 0.1m3 gas verbruikt. Op jaarbasis dus een goeie 36 m3 -> maal 11.8 kWh/m3 geeft dus een goeie 425 kWh energieverbruik voor het kookfornuis. Vergeleken met ons totale jaarverbruik mag je dus stellen dat minder dan 10% van het gasverbruik naar het koken gaat.
Beste,
Ik zou graag meer willen weten hoe je deze grafieken aanmaakt, hoe deze verzameld worden, en gemeten worden.
Vind dit een zeer interessant gegeven meten is weten.
En heb dus ook interessen in zo’n systeem, maar weet niet hoe eraan te beginnen.
Alvast bedankt, voor de info die je hierover kan geven